Człowiek i Świat
Opublikowano 19 lutego 2023 autor: admin | Kategoria: Artykuły bieżace | Komentarze (0)
W Świecie moralnego niepokoju, zrujnowanych wartości, wirtualnych Einsteinów, nie można pojąć człowieka bez wiedzy
o całości świata, gdyż jest on częścią jakiejś wizji o świecie, którą konstruujemy sobie
w ciągu całego życia na podstawie wiedzy potocznej z myśli
i uczuć, elementów wiedzy popularnej, wiedzy religijnej czy magii, a szczególnie z analizy dzieł myślicieli różnych epok, historyków filozofii i nauki.
Przeciętny człowiek przetwarza świat obiektywny w świat własny aby zaspokoić potrzeby i realizować swoje interesy, nie zapominając o refleksji nad swoją egzystencją
i splotem czynników, które ją kształtują. Jego pogląd na świat, choć nie ma takich ambicji, staje się z konieczności jakimś fragmentem metafizycznym, bo szuka wyjaśnień dla istnienia zjawisk rzeczywistości zewnętrznej.
Już u dziecka w środowisku prenatalnym znaleźć można wyposażenie genetyczne dla przyszłej autonomii jednostki.
Po narodzinach odkrywa ono swój świat, a gdy dojrzewa to buduje własną intelektualną koncepcję świata w oparciu o wiedzę szkolną
i uczestnictwo w grupach społecznych. Umacnia to w życiu późniejszym w kontaktach z ludźmi – poznaje nowe zasady porządkujące i decydujące co jest dobre a co złe.
Odkrywa dualizm rzeczywistości – rzeczy i słów w różnych dziedzinach życia. Tym samym tworzy dla siebie miejsce i osadza się w świecie materialnym. Chce wykreować siebie lotnością swojego umysłu, ciekawością świata i ludzi, chce konwersować
i błyszczeć w towarzystwie, ma ambicje i zapędy aby w karierze zawodowej dotrzeć na sam szczyt biznesowej piramidy. Młody człowiek dostrzega, że ustalony porządek życia dorosłych i ich wartości moralne mu nie odpowiadają, więc buntuje się aby doskonalić ten zastany świat, który ani trochę nie jest w jego odczuciu ani romantyczny, ani sprawiedliwy, ani tolerancyjny. Snuje więc w swojej fantazji urojenia na temat własnej osobowości, aspiracji, zdolności i zaczyna po swojemu poszukiwać sensu bytu człowieka.
Jedno jest pewne, co potwierdzają dyskursy
z uczniami na moich spotkaniach autorskich
i wernisażach, że części młodych ludzi nie wystarcza wyniesiona z rodzin wiedza o Bogu
i przykazaniach jak postępować w życiu. Potrzebują usystematyzowanej wiedzy, wizji intelektualnej świata i człowieka, którą będą przekształcać traktując książki jako przewodniki
w świecie idei, prowadzeni przez ulubionych mistrzów filozofii. Poszukiwanie prawdy w tezach naukowych zgodnych z regułami logiki
i metodologii nauk może stać się podstawą obrazu o sobie i świecie.
Ale człowiek jak to człowiek ma do nauki stosunek ambiwalentny.
U jednego będą górować elementy filozoficzne,
a u drugiego religia i Bóg rozwiązuje ludzkie problemy, zapewnia spokój duszy i życie wieczne po śmierci,
Trzeba przyznać, że nauka jest bezsilna wobec zagadnień początku
i końca świata. Również nie wyjaśnia w pełni początku życia organizmów, nie daje wyczerpujących odpowiedzi czy Świat jest urządzony celowo przez nadludzką siłę, która dała początek wszystkiemu. Badania naukowe wyjaśniają procesy i zjawiska empiryczne, ale nie obejmują metafizycznych zagadnień istoty Wszechświata. Jednak nauka czyni wielkie postępy w różnych dziedzinach.
Zajęty wzbogacaniem się, zgarnianiem fortuny i robieniem kariery współczesny człowiek – biznesmen, choć nie ma wiele czasu na refleksję, zafascynowania i medytację filozoficzną, to jednak zdarza się, że stawia pytania dotyczące przyrodniczego istnienia homo sapiens, trwania organizmu, jego nieuniknionej śmierci i celu istnienia globu ziemskiego – Błękitnej Planety na której jest tylko gościem, a stał się intruzem,
który niszczy to z czego żyje.
Jak ukształtuje się pogląd człowieka zależy od stopnia zaawansowania myślenia danej osoby.
Filozoficzne koncepcje świata i człowieka są rozbudowane począwszy od poziomu najniższego
– wiedzy potocznej, praktycznej, popularnej dla większości ludzi, ponieważ są kształtowane przez rodzinę, szkołę i środki masowego przekazu, aż po te wywodzące się z różnych dyscyplin filozoficznych. Pierwsza była filozofia przyrody starożytnej Grecji, dochodząc do filozofii człowieka, który wyszedł ze świata przyrody poprzez swoje dzieła, stworzenia techniki
i cywilizacji materialnej, aż po wykreowanie kultury duchowej, systemów idei, piękna i zasad moralnych. Kultura stworzona przez ludzi jest kluczem do człowieka jako twórcy i odzwierciedla jego marzenia, tęsknoty, aspiracje, dążenia, wyobrażenia, aby mógł ominąć życiowe pułapki, dotrzeć do samego siebie i podążać za własnym powołaniem.
To człowiek tworzy wizje współczesnego
i przyszłego świata bez wojen oraz społeczeństwa z kryteriami dobra i zła, prawdy, piękna, dobrobytu polityki i międzynarodowego ładu opartego na partnerstwie, nauce, filozofii, religii. Powinny one promieniować na świat
z psychiki wrażliwego człowieka – który jest tylko depozytariuszem życia. Ale jak dążyć do dobra, sprawiedliwości, tolerancji, miłości, gdy celem głównym jest zysk,
a wizje porządku Świata generowane przez elektronikę i technologie komputerowe
z prognostyką science fiction dają nowy wymiar życiu
i człowiek otoczony blichtrem staje się tym co posiada i jaką ma władzę. Cywilizacja elektroniczna urządzi sobie odrębny świat dla ludzi dysponujących wiedzą komputerową
i zawłaszczających wirtualiami.
Podyktuje magiczne myślenie i ulokuje ludzi niewykształconych i biednych pariasów życia – poza nim.
Póki co można uznać wielość sposobów istnienia człowieka i wielość wymiarów jego egzystencji w empirycznie poznawalnym świecie materialnym, z jego indywidualnym światem wewnętrznym, który jest dla niego schronieniem
w chwilach samotności i podporą w radzeniu sobie z biedą, z zewnętrznym środowiskiem
i niedogodnościami życia codziennego pełnego zła, fałszu, hipokryzji, agresji, okrucieństwa wojny…
