Pierwsze kobiety w dziejach POETKA PIRATKI PIELĘGNIARKA
Opublikowano 9 maja 2025 autor: admin | Kategoria: Artykuły bieżace |
PIERWSZE KOBIETY WYJĄTKOWE I NIEZWYKŁE
W DZIEJACH KULTURY RÓŻNYCH CZASÓW
KTÓRYCH ŻYCIE UPŁYNĘŁO W WALCE O PRAWO
DO MIŁOŚCI * WŁADZY * I REALIZACJI MARZEŃ.
ICH ŻYCIE Z PRAGNIENIEM ZMIAN ZAŚWIADCZA
O SILE KOBIECEJ DETERMINACJI I TRUDNEJ
WALCE O SWOJE MIEJSCE W PATRIARCHALNYM
SPOŁECZEŃSTWIE W KTÓRYM NIE BYŁO MIEJSCA
DLA FEMINISTEK. ROLA KOBIETY W TAMTEJSZYM
ŻYCIU SPOŁECZNYM OGRANICZAŁA SIĘ DO ZAJĘĆ
DOMOWYCH I PROKREACYJNYCH. MAMY 21 WIEK
I WIELE SIĘ NIE ZMIENIŁO – KOBIETY WCIĄŻ WALCZĄ
O SWOJE PRAWA WOLNOŚĆ GODNE ŻYCIE
RÓWNOŚĆ PŁCI DECYDOWANIA O SWOIM CIELE…
*POETKA SAFONA / 618 – 568 p.n.e. /
* PIRATKI : ANNE BONNY /1690 – 1721 /
MARY READ / 1677 – 1721 /
[ Różne źródła podają zmienne daty ich życia ]
*PIELĘGNIARKA FLORENCJA NIGHTINGALE /1820-1910/
SAFONA – PIERWSZA POETKA W DZIEJACH ŚWIATA
Mało wiemy o życiu pierwszej w dziejach tak sławnej poetki starożytnej.
Głównym źródłem są fragmenty PIEŚNI Safony, które się zachowały,
ponieważ jej księgi spłonęły podczas pożaru w słynnej Bibliotece
Aleksandryjskiej. Ale pamięć o niej przetrwała do naszych czasów.
Podobno żyła na wyspie Lesbos – Morze Egejskie.
Grecki poeta Alkajos, współczesny Safonie zostawił wzmiankę, że cenili
ją inni twórcy, a ponadto ” była fiołkowa, czysta, uśmiechnięta, a jej
wizerunki z lirą umieszczano na monetach i rzeźbach”. Żyła w okresie
kiedy zachodziły przemiany społeczne, kiedy rozpoczęto budowę podstaw
naukowego poglądu na świat i tworzono zasady prawa, wiedzy, filozofii
– pozbywano się wiary w gusła i zabobony. Miała męża kupca i córkę KLEIS
ale wcześnie owdowiała.
Założyła w Mitylenie szkołę dla młodych dziewcząt – uczyła je poezji,
muzyki, dobrych manier i przydatnych umiejętności i ” Związek Kultowy
Pod Patronatem Bogini Afrodyty”. Dla wychowanek, które wychodziły
za mąż układała pieśni weselne „epithalamia”. Podobno tam zrodziło się
pojęcie miłości lesbijskiej i w VI wieku p.n.e. rozwinęła się na Lesbos
poezja liryczna z subtelnym językiem poetyckim Safony i sławnego
Alkajosa z pełnym intymnych przeżyć i uczuć. Safona czerpała natchnienie
z kultu bogini miłości Afrodyty, między innymi ODA pieśń śpiewana przy lirze.
W wierszach Safony odnajdywano podobno namiętną kobietę, która
porównywana jest do rozkwitłego kwiatu, rumianego jabłka na jabłoni.
Są też w twórczości Safony motywy smutku, tęsknoty, pesymizmu
i melancholii, serce udręczone mękami miłości.
” Na wzorzystym tronie zwodnico, wieczna
Afrodyto, błagam, Zeusowa córo,
Duszę mą żałością i smutkiem dręczyć
Przestań, królowo ! ”
Safona wierzyła, że jej poezja zapewni jej pośmiertną sławę. Wierzyła,
że dar poezji otrzymała od Afrodyty. Jej poezja pozostała, a także sama
Safona stała się bohaterką późniejszej literatury od poematów po komedie.
Jak głosi legenda o sławie pierwszej w dziejach kobiety poetki
starożytnego ŚWIATA, całe jej życie przepełnione było miłością,
upłynęło w walce o prawo do miłości i realizacji swoich marzeń.
PIERWSZE PIRATKI W DZIEJACH ŚWIATA: ANNE BONNY I MARY READ
Ciekawostki z życia dwóch wyjątkowych kobiet, które łamały
konwenanse, ich fascynujące historie i przygody – opierają się na
skąpych informacjach. Szczególnie odważne piratki pływały i walczyły
na jednym statku. Znane są ich losy dzięki zapisom z przewodu sądowego,
który odbył się na Jamajce w 1720 roku – wtedy je schwytano i skazano
na śmierć.
ANNE BONNY urodziła się w Irlandii jako nieślubne dziecko adwokata,
który wyemigrował do Ameryki, kupił plantację i stał się bogatym
i wpływowym człowiekiem. Dorosła ANNE odrzucała konkury starających
się o jej rękę, ponieważ zakochała się w prostym marynarzu i wbrew woli
ojca wyszła za mąż za Jamesa Bonny. Wyjechali na Bahama i kiedy James
nie mógł znaleźć pracy – został piratem gdy poznał anglika kapitana
piratów – Jacka Rackhama przezwisko ” Perkalowy Jack „. Dowódca
piratów napadających na małe statki kupieckie, zakochał się w pięknej
ANNIE i wystąpił do jej męża z propozycją aby ” odsprzedał ” mu żonę.
Wywołało to skandal i oskarżono winą Annę, która porzuciła męża
i wybrała Jacka Rackhama, który namówił ją aby przebrała się w piracki
strój męski i towarzyszyła mu w pirackich wyprawach – przygodach.
Po jakimś czasie zatrzymali się na wyspie Kubie, ponieważ ANNA była
brzemienna. Po urodzeniu dziecka szybko wróciła na statek.
Zaciągnęli się na statek gubernatora wysp Bahama przeciw Hiszpanom.
Gdy statek był na pełnym morzu Jack R. namówił załogę do buntu
i przejął dowództwo i statkowi nadał nazwę „Dragon”, który zasłynął jako
jeden z największych statków pirackich tamtych czasów. Pewnego dnia
ANNA poczuła sympatię do młodego chłopca, którym okazała się przebrana
za marynarza – druga piratka MARY i zostały przyjaciółkami.
MARY READ podobno urodziła się w Anglii. Matka była żoną zaginionego
marynarza. Gdy MARY miala czternaście lat zaciągnęła się jako chłopiec
okrętowy na statek wojenny, a później służyła jako kadet w regimencie
piechoty we Flandrii i wyszła za mąż za flamandzkiego dragona. Gdy mąż
zmarł włożyła znowu męskie ubranie i zaciągnęła się na holenderski
żaglowiec płynący do Indii Zachodnich. W drodze napadli ich angielscy
piraci. MARY jako angielski mężczyzna nie została zabita, lecz zabrana do
służby na zbójeckim statku. Później należała do członków załogi, którzy
przyłączyli się do buntu pirata Jacka Rackhama. W ten przypadkowy sposób
obie kobiety – piratki się poznały. Po wielu rejsach i pirackich przygodach
Jackowi udało się zdobyć hiszpański statek. Gdy piraci świętowali
kompletnie pijani zostali zaskoczeni przez angielski okręt wojenny i po
walce wzięci do niewoli. Podobno najbardziej zażarcie walczyły dwie piratki,
ale zostały obezwładnione i przekazane na Jamajkę.
W listopadzie 1720 roku odbył się sąd i skazano je na śmierć przez
powieszenie. Podobno MARY mogła zostać uwolniona, gdyby zeznała, że
nienawidzi piratów i była przez nich siłą zatrzymana. MARY powiedziała:
” Nie boję się szubienicy”. Natomiast ANNE oświadczyła Rackhmanowi:
„Gdybyś się bił jak mężczyzna, nie musiałbyś wisieć jak pies”. MARY czekała
na wyrok odroczony ponieważ obie były w ciąży. Zmarła na febrę, a ANNE
urodziła martwe dziecko.
FLORENCJA NIGHTINGALE – pierwsza pielęgniarka –
Już za życia stała się legendą.
Całe jej życie poświęcone było pracy nad reformą szpitalnictwa
i zdołała poprawić warunki w lecznictwie. Tak pisała o sobie:
” Pierwszą ideą, jaką pamiętam {…} było pielęgniarstwo,
a w braku tego – praca wychowawcza, ale wychowywanie
raczej złych ludzi niż młodzieży „.
Urodziła się w rodzinie angielskiej, czasowo mieszkającej we Florencji
i stąd jej imię. Otrzymała wykształcenie humanistyczne i dużo podróżowała :
Francja, Włochy, Szwajcaria. Już w dzieciństwie czuła powołanie do opieki
nad ludźmi biednymi, chorymi, opuszczonymi i takie zajęcie chciała
wykonywać w dorosłości. Dostrzegała niedolę, głód, choroby , ciemnotę
ludzi w ubogich dzielnicach i często w dzieciństwie roznosiła dary,
lekarstwa, kwiaty, wierząc, że to ma pozytywny wpływ na ich samopoczucie.
Mając 25 lat chciała się poświęcić pielęgnowaniu chorych i zostać
pielęgniarką, ale nie uzyskała zezwolenia rodziców, zajmujących wysoką
pozycję społeczną. Uznali oni, to za skandal, ponieważ zawód pielęgniarki
wówczas w Anglii był w pogardzie, bo szpitale były pełne brudu.
Wysłano Florencję w podróż : Niemcy, Grecja, Egipt, Włochy, aby mogła
zapomnieć o swoim szaleństwie. W tym czasie w Niemczech spotkała
mężczyznę, który się w niej zakochał, ale nie mogła zdecydować się na
zamążpójście i odrzuciła propozycję. Postanowiła poświęcić całe swoje
życie opiece nad chorymi i podjęła pracę w Keiserwerth, gdzie pracowała
ciężko, ale pisała do matki: „Teraz wiem, co to znaczy życie kochać…”.
Czuła się w swoim żywiole , chociaż ciężko pracowała od piątej /5 / rano.
Uważała, że dom i rodzina uniemożliwią jej realizację powolania.
Mając 33 lata obejmuje stanowisko przełożonej domu zdrowia dla
nauczycielek. Wreszcie stała się osobą niezależną – jej wytrwałość złamała
opór rodziny i otoczenia po ośmioletniej walce. Kiedy w marcu 1854 roku
rozpoczęła się wojna krymska; Anglia, Francja, Turcja przeciw Rosji —
odbył się nabór kobiet do pracy w szpitalach wojskowych, ówczesny
minister wojny Sidney Herbert zwrócił się do Florencji Nightingale
z propozycja przeszkolenia przyszłych pielęgniarek i kierowwania nimi
w trudnych warunkach. FLORENCJA zgodziła się i otrzymała nominację na
przelożoną pielęgniarek w angielskim szpitalu w Turcji.
Wyjechała z Londynu we wrześniu 1654 roku zabierając ze sobą trzydzieści
osiem pielęgniarek i masę środków opatrunkowych. Dotarli na przedmieście
Stambułu, gdzie byli ranni żołnierze, a w tak zwanym ” szpitalu ” brakowało:
łóżek, lekarstw, pościeli, ręczników, mydła, talerzy, itd.itp – czyli brakowało
wszystkiego.
FLORENCJA pisała: „Chorzy i ranni leżeli w mundurach sztywnych od
zakrzepłej krwi pokrytych warstwą brudu /… / ich ciała roiły się od robactwa,
szczury biegały po leżących i między naszymi stopami / … / żadnych naczyń
na wodę /… / nikt nie słyszał o czymś takim jak mydło, ręcznik, czy ścierka /… /
Żadnych możliwości mycia, prania, nawet najprostszych udogodnień
kulinarnych”. Ponieważ Florencja otrzymała po przyjeździe dużą sumę
pieniędzy, nie bacząc na przeciwieństwa przystąpiła do pracy.
Pisała: ” Jestem obecnie kucharką, ekonomką, czyścicielką ustępów, praczką,
sklepikarką, handlarką sienników, koszul, noży, widelców, wanien cynkowych,
stołków, ławek, kapusty, urządzeń operacyjnych, ręczników, mydła, grzebieni,
środków do niszczenia wszy, nożyczek /… /
Florencja musiała walczyć z uprzedzeniami i sprzeciwami oficerów, lekarzy,
urzędników. Szybko jednak udało jej się narzucić wszystkim spiskowcom
i wrogom swoją indywidualność, dobrą wolę i doceniono jej kompetencje.
Opracowała REGULAMIN dla pielęgniarek i wymagała ciężkiej pracy,dyscypliny
i metodycznej służby. Służąc własnym przykładem uczyła pielęgniarki
obowiązku, otaczała podwładnych miłością i serdecznością. Żyła skromnie
o czym świadczy jej zapis: ” Nasze nakrycie stołowe do wszystkich posiłków
składało się z metalowego półlitrowego kubka. Po wytarciu papierem, w tym
samym kubku myłyśmy twarze „. Po połowie roku zmalała śmiertelność wśród
rannych, szpital stał się właściwym zakładem leczniczym, a pod koniec wojny
liczba pielęgniarek pod kierunkiem Florencji zwiększyła się do stu dwudziestu
osób. W maju 1856 roku Florencja przeprowadziła wiele inspekcji szpitali na
Półwyspie Krymskim, odwiedzała obozy wojskowe organizując opiekę nad
rannymi i chorymi. Tak wielkich trudów nie wytrzymał jej organizm – dostała
ataku febry i była bliska śmierci, a żołnierze płakali na wieść o jej stanie zdrowia.
W roku 1856 otrzymała nominację na Generalną Przełożoną Pielęgniarek
wszystkich szpitali armii brytyjskiej. Po zakończeniu wojny i powrocie do kraju,
Królowa wyraziła jej swoje uznanie i ofiarowała wysadzaną diamentami
broszkę z napisem: ” Błogosławieni miłosierni „i ofiarowała kilkanaście tysięcy
funtów na „DOM NIGHTINGALE”, który stał się Szkołą Współczesnego
Pielęgniarstwa. Pod kierunkiem FLORENCJI
opracowano memoriał pt. „Uwagi o zdrowotności, wydajności i administracji
sanitarnej w armii brytyjskiej”. Jej działalność stała się początkiem powstania
Organizacji Czerwonego Krzyża, co przyznał sam jego twórca Jan Dunant.
Największym odznaczeniem międzynarodowym jest Medal Florence Nightingale.
Dzień jej Urodzin – 12 maja uznany został powszechnie jako
MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ SZPITALNICTWA.
***** Szkice biograficzne, daty, fakty i ciekawe informacje zaczerpnięto
z LITERATURY opartej na źródłach historycznych :
Andrzej Donimirski – NIEZWYKŁE KOBIETY W DZIEJACH
GRECJA – TAJEMNICE STAROŻYTNYCH CYWILIZACJI /OXFORD /
EPOKI LITERACKIE – MIKS EDUKACYJNY NR 1
POCZĄTKI WIELKIEJ PRZYGODY LUDZKOŚCI NR 1
ELLA HYCIEK – PRZY STUDNI FILOZOFÓW
*****
Takich KOBIET NIEZWYKŁYCH- WSPANIAŁYCH- WIELKICH było sporo
w dziejach ludzkości, które kiedyś żyły i działały walcząc z przeciwnościami
losu, z mężczyznami, a nawet z innymi kobietami lub własnymi dziećmi.
Choćby wspomnieć o starożytności – pierwsza i jedyna kobieta faraon
Hatszepsut, Kleopatra, Joanna d Arc, królowa Jadwiga, George Sand …….
a u schyłku 19 – wieku pierwsza pielęgniarka Florencja Nightingale.
Przetrwała pamięć o ich czynach, dorobku, tragediach, sukcesach, o tym
jak żyły, działały i co osiągnęły. Wspomnienie o nich przetrwało do naszych
czasów. Powstały o nich filmy, rozprawy naukowe, powieści, poematy
a ich życiorysy stały się przedmiotem sporów badaczy.
Wybrałam życiorysy bohaterek, których życie było niecodzienne
i zapisało się w dziejach w postaci kronikarskich notatek powieści i tradycji.
***** Dla CZYTELNICZEK i CZYTELNIKÓW www.wmoimobiektywie24.pl
aby przybliżyć ciekawe życiorysy KOBIET, których wartość poznawcza
może zachęcić do działań z uprzedzeniami, dyskryminacją, zabobonami,
ciemnotą umysłową i realizacji marzeń w najbliższych niestabilnych
wydarzeniach naszej nowoczesnej rzeczywistości opisała Ella Hyciek
i przesyła z serdecznym seniorskim pozdrowieniem.
